Wydarzenie organizowane pod hasłem „W służbie narodu – w oczekiwaniu na beatyfikację Prymasa Tysiąclecia” odbywa się w Pokamedulskim Klasztorze w Wigrach.

Kongres odbywa się pod honorowym patronatem ks. abp. Stanisława Gądeckiego, przewodniczącego Konferencji Episkopatu Polski oraz ks. bp. Jerzego Mazura, ordynariusza Diecezji Ełckiej.

Otwarcia kongresu dokonał ks. dr Jacek Nogowski, prezes Fundacji Wigry Pro. Słowo wprowadzające wygłosił ks. prof. dr hab. Mirosław Sitarz, kierownik Katedry Kościelnego Prawa Publicznego i Konstytucyjnego KUL, który podkreślił, że tegoroczny Kongres odbywa się w roku beatyfikacji ks. kardynała Stefana Wyszyńskiego, Prymasa Polski, służącego swym życiem i Kościołowi, i Polsce. Duchowny wyraził nadzieję, że „Kongres przyczyni się do lepszej służby narodowi i zmobilizuje do dorastania każdego z nas do pełni człowieczeństwa”.

Biskup ełcki Jerzy Mazur przedstawił historię Kamedułów i Zespołu Klasztornego na Wigrach oraz podkreślił obecną rolę Klasztoru jako Areopagu Nowej Ewangelizacji Diecezji Ełckiej, która sięga już poza granicę diecezji. Bp Mazur przypomniał myśl kard. Wyszyńskiego: „Jeżeli rzucają kamienie pod nogi, to trzeba się cieszyć, bo z tych kamieni można budować schody, którymi idzie się coraz wyżej”. Jest to niewątpliwie sentencja, którą możemy się kierować w życiu oceniając naszą teraźniejszość” – mówił biskup ełcki.

Pierwsza prelekcję, zatytułowaną „Udział katolików w działalności politycznej” wygłosił abp Stanisław Gądecki. Przewodniczący KEP podkreślił, że „Pan Jezus nie angażował się w żaden ruch polityczny i udaremniał wszelkie próby łączenia Go ze sprawami politycznymi” a udział w polityce traktował jako pokusę. Jednocześnie, mówił prelegent, Jezus uznał konieczność istnienia władzy doczesnej i jej porządek: „Oddajcie więc Cezarowi to, co należy do Cezara” (Mt 22,21)”.

Jezus był w pełni świadom tego, mówił abp Gądecki, że „władza polityczna tak długo służy człowiekowi, jak długo pozostaje w relacji do Boga. Od kiedy jednak władza polityczna zaczyna twierdzić, że ziemski porządek nie ma nic wspólnego z Bogiem, a człowiek może ten porządek używać bez odnoszenia go do Stwórcy, „to każdy uznający Boga wyczuwa, jak fałszywe są tego rodzaju zapatrywania. Stworzenie bowiem bez Stworzyciela zanika” (Gaudium et spes, 36)”.

Określając czym jest polityka Przewodniczący KEP stwierdził, że „Kościół rozumie politykę jako sztukę takiego urządzenia rzeczywistości społecznej, aby każdy człowiek mógł jak najpełniej i jak najszybciej się rozwijać, respektując prawa i obowiązki innych osób”.

Przywołując słowa soborowej konstytucji "Gaudium et spes" abp Gądecki podkreślił, że Kościół z racji swej uniwersalnej misji, kierując swoje przesłanie do ludzi z wszystkich opcji politycznych, nie może utożsamiać się z żadną konkretną opcją polityczną, byłoby to bowiem szkodliwym wypaczaniem misji Kościoła”.

Metropolita poznański tłumaczył, że względu na swoje zadanie i kompetencje Kościół nie może być na usługach stronnictw politycznych oraz, że "winien wystrzegać się włączania się do sporów na korzyść tego lub innego odłamu politycznego, bo odstręczałoby to od Kościoła ludzi innych przekonań politycznych". Dodał, że Kościół "winien też nie dać się zinstrumentalizować przez partie polityczne dla ich własnych, partykularnych interesów".

Przewodniczący KEP podkreślił istnienie istotnych ograniczeń udziału w polityce przez duchowieństwo. "Duchowny - podobnie jak Jezus - winien rezygnować z włączania się w aktywne uprawianie polityki zwłaszcza wtedy, gdy wyraża ona interesy jednej grupy, aby - w duchu braterstwa - pozostać człowiekiem wszystkich oraz człowiekiem ojcostwa duchowego" - wskazał prelegent.

Abp Gądecki zwrócił uwagę, że główną racją legitymacji władzy publicznej jest jej zaangażowanie na rzecz wspólnego dobra, dlatego nawet demokratyczny jej wybór nie jest wystarczającym kryterium jej prawomocności. Podkreślił przy tym, że "głównym zadaniem sprawujących władzę w państwie jest uznanie, poszanowanie, ochrona i promocja tych praw oraz ułatwianie wypełniania odpowiadających tym prawom obowiązków". Przewodniczący KEP podkreślił, że "Podstawą legitymacji władzy nie jest jedynie wynik wyborów, ale także przestrzeganie praw człowieka".

Metropolita poznański stwierdził, że w celu rozeznania prawdziwego dobra i wyboru środków odpowiednich dla jego urzeczywistnienia katolickiemu politykowi potrzebna jest nade wszystko cnota roztropności. "Chrześcijańscy radykałowie - stawiając sprawy na ostrzu noża - są zazwyczaj przekonani, że tylko oni nie zdradzają Jezusa, a wszyscy inni pertraktują z diabłem - mówił prelegent. - Skutki takiego radykalizmu bywają często opłakane, przynosząc często więcej zła aniżeli dobra. Polakom potrzebna jest roztropność, zwłaszcza w świetle tego, co mówił Bismarck o charakterze Polaków: „Dajcie Polakom rządzić, a sami się wykończą” oraz „Polacy są poetami w polityce, a politykami w poezji” - mówił przewodniczący KEP.

Ks. dr hab. Mirosław Kowalczyk prof. KUL w swoim wystąpieniu pt. „Teologiczny wymiar historii narodu polskiego w nauczaniu św. Jana Pawła II”, podkreślił istotną rolę narodu w teologicznym wymiarze historii w nauczaniu Papieża Jana Pawła II, który „zawsze kierował swoje oczy i myśl ku swojej Ojczyźnie, ku Polsce, który mówił, że nie sposób zrozumieć człowiek bez związania go z Chrystusem, bez związania go ze wspólnotą jaką jest naród”.

Na zakończenie wystąpienia ks. profesor stwierdził, że „dzieje narodu polskiego są przykładem, że cały pasyjny temat historii nie jest przekleństwem lecz przyjęty w duchu wiary w Chrystusa może się stać się błogosławieństwem”.

Ks. dr Jacek Nogowski, prezes Fundacji Wigry Pro, swoje wystąpienie „Wspólnota Kościoła budowana przez communio i communicatio”, poświęcił problematyce budowania wspólnoty poprzez relacje komunikowania, jako dynamicznego kształtowania i modyfikowania zachowań w kierunku zgodnym z wartościami przyjętymi przez oddziałujące podmioty. Wskazał, że „rolą Kościoła jest tutaj przypominanie człowiekowi o jego godności i powołaniu do życia zgodnego z Bożą mądrością, o potrzebie zbawienia”.

Ks. prof. dr hab. Mirosław Sitarz w konferencji „Kościół w służbie zbawczej Narodu według Prymasa Wyszyńskiego” omówił rolę Kościoła, jako przekaziciela zbawienia. Wskazał, że „szczególne znaczenie dla zbawienia człowieka i, w jakimś sensie, narodu ma Boża Łaska, z którą każdy człowiek i cały naród powinien współpracować, Kościół zaś powinien ich w tym zadaniu wspierać.

Organizatorami Kongresu, który odbywa się w dniach 23-24 lipca są: Fundacja „Myśląc Ojczyzna”, Fundacja Wigry Pro, Akcja Katolicka Parafii pw. Niepokalanego Poczęcia NMP w Wigrach, Program „Niepodległa” na lata 2017-2022, Katedra Kościelnego Prawa Publicznego i Konstytucyjnego KUL.

Patronat Medialny sprawuje: Tygodnik Katolicki „Niedziela” oraz Miesięcznik Diecezji Ełckiej „Martyria”

Kongres jest transmitowany on-line: niedziela.pl