Wszystko, co Papież chciał powiedzieć o Auschwitz, powiedział podczas pielgrzymki do Ziemi Świętej w Instytucie Yad Vashem – wyjaśnił podczas konferencji prasowej poprzedzającej papieską wizytę przyjaciel Ojca Świętego z Argentyny rabin Abraham Skórka. – Masowa egzekucja Żydów, ludobójstwo XX wieku odznaczało się (nie umniejszając pozostałych zbrodni) szczególnym okrucieństwem. Każda śmierć była jak policzek wymierzony Bogu. Milczenie ma szczególne znaczenie teologiczne i biblijne; jest taki rodzaj żałoby, w której człowiek nie jest w stanie wypowiedzieć żadnych słów, ale pragnie pogrążyć się w ciszy – powiedział. W co wsłuchiwał się papież Franciszek, kiedy modlił się w Auschwitz 29 lipca? O czym myślał?

Podczas całej wizyty Ojciec Święty był skupiony, jego twarz wyrażała smutek. Po samotnym przejściu przez główną bramę byłego niemieckiego obozu koncentracyjnego Papież spędził kilkanaście minut na bardzo osobistej modlitwie na placu apelowym w obozie Auschwitz I. To miejsce, gdzie skazywano na śmierć; to także miejsce, w którym 75 lat temu św. Maksymilian Maria Kolbe ofiarował swoje życie za życie drugiego człowieka, przywracając w sercach wielu współwięźniów iskrę nadziei, że człowieczeństwo nie zostało ostatecznie zdeptane. I to właśnie w tym miejscu Ojciec Święty wsłuchiwał się w głos obozowej ziemi, współcierpiąc z ofiarami szalonej ideologii zniszczenia.

Pod pomnikiem Ofiar Auschwitz-Birkenau Franciszek przywitał się ze Sprawiedliwymi wśród Narodów Świata oraz pobłogosławił dziewczynki: Marysię i Asię Niemczak, które wręczyły mu obraz Jezusa Miłosiernego i portret rodziny Ulmów. Dzieci mieszkają w Markowej i są krewnymi Józefa i Wiktorii Ulmów. Następnie Papież opuścił Auschwitz, żegnany przez premier Beatę Szydło i dyrektora Państwowego Muzeum Auschwitz-Birkenau w Oświęcimiu Piotra Cywińskiego. Wizyta, choć bardzo cicha i krótka, na pozór mało znacząca dla hałaśliwego świata, może mieć duży wpływ na losy ludzi i walkę o ich prawa we współczesnym świecie. Jeszcze tego samego dnia pojawiło się wiele komenatrzy dotyczących milczenia i gestów Ojca Świętego. Pod wrażeniem była m.in. prasa niemieckojęzyczna. Pokazaliśmy, że jeśli chcemy, potrafimy słuchać słów namiestników Chrystusa. Czy jako ludzkość, naród i wreszcie osobiście potrafimy wsłuchać się w milczenie Papieża?

Byli więźniowie, którzy ocaleli z zagłady, docenili obecność i modlitwę papieża Franciszka podczas jego wizyty w Auschwitz-Birkenau. Oczekiwali od Papieża świadectwa jego wiary, niektórzy mieli konkretne życzenia i pytania, ale w większości byli wzruszeni papieską wizytą. Maria Stroińska, która trafiła do obozu 12 sierpnia 1944 r. w wieku 11 lat, powiedziała: – Sama osoba Papieża, który w ciszy przechodzi i duchowo zapewne przeżywa, nas, stojących, włączyła w ten moment przemyślenia tego, co tu się stało. My tutaj zostawiliśmy wiele swoich cierpień, przeżyć – dodała. Z kolei Lidia Skibicka-Maksymowicz, która trafiła do obozu Birkenau z matką w grudniu 1943 r., gdy miała zaledwie trzy lata, stwierdziła: – Decyzja o milczeniu papieża Franciszka jest dobra. Uważam, że to miejsce powinno być miejscem ciszy. Bo co można powiedzieć! Wszyscy wiedzą, co tu się wydarzyło. – Jest powiedzenie rzymskie „Qui tacent, clamant”, czyli: „Którzy milczą, krzyczą”. To był krzyk milczenia albo – milczenie krzykiem. To jest silniejsze niż wszystko inne – powiedział inny były więzień Auschwitz Marian Turski. Niech więc milczenie papieża Franciszka woła do nas, współczesnych ludzi, o modlitwę, o czynienie miłosierdzia i głoszenie prawdy o Bożej miłości, aby świat odwróconych wartości, który panował w nazistowskich Niemczech, nigdy więcej już nie powrócił.